The Subject of Îcâz-ı Hazif in the Sample of Surah Ahzâb

İnsana Allah’la muhatap olmasını haklı kılan, dil gibi şerefine yakışır bir mucizenin verilmiş olması ve Kur’ân’ın dilinin Arapça bakımından Arap dili belâgatı büyük önemi haizdir. Vahyin dile dönüşümü olan Kur’an dilinin, ulûmü’l-Kur’ân bilimsel tefsir âlimlerine göre fesâhat belâgatı, anlam boyutu, hikmetleri, îcâz özel üslûbunda; lafız mânâ uyumunda, fevâsılındaki ses nazım sahip olduğu belâgatinde, edebî yönteminin üstünlüğünde nazirinin bulunmayışında kendini göstermektedir. Kur’ân-ı Kerîm’in, tevhit merkezli okunup fehmedilmesi, tefekkür edilmesi, hikmet esrarından kalplerin haberdar için vâkıf olunması gereken ilimlerin başında gelmektedir. Kur’ân dilindeki esrarı hikmeti anlamanın yollarından birisi konusu da belâgat konudur. Kur’ân’daki îcâz, onun gramerinden ziyade beyânı yönüyle ilgilidir. Îcâzlarla dolu mu‘ciz oluşunda, yegâne, tek inanılmaz üslûba olmasında gerek hazif gerekse kısar şeklinde îcâzının payı büyüktür. Dolayısıyla Kerîm’in esrarlı özelliklerinden de makelemize konu edindiğimiz îcâz-ı konusudur. Kerîmin her sûre, âyet, cümle, kelime hatta harfinde Ahzâb sûresinde bu anlamda birçok vecize gizem barındıran unsurları bulunmaktadır. İşte makalede, sûresindeki âyetler eşliğinde Kur’an-ı Kerîm’de konusu, anlama etki katkıları, anlamdaki yansımaları izah edilip anlatılmaktadır. Meânî ilminin zenginliğini oluşturmadaki önemini yansıtan hazfin edildiği makaleyle okurun; yüce kitabımız Kerîm’deki hikem esrara vukûfiyetin, meânî ilmine vukûfiyetten geçtiğini, alelade meâl çalışmaları yerine filoloji açısından hazırlanmış çalışmalarına müracaatın gerekliliğini, fark edebilmesi ümit edilmektedir. Bu çalışmanın katkı sunacağı düşünülmektedir. Ayrıca yorumlanma daha nesnel yorumlanmasına dolayısıyla iyi anlaşılmasına yardımcı olacaktır. Çünkü çeşitleri, maksata mebni olarak yapıldıkları yorumlama boyutunda geniş perspektiften bakma imkânı sunabilmektedir. Genel incelikleri göz önünde bulundurmadan, onları etkin yetkin kılmadan yapılan çalışmalar birtakım sorunları beraberinde getirmektedir. problemlerden en önemli olanlarının hayatî önem taşıyanlarının ilâhî kelâmdaki esrâr-ı ilâhîyi, letâfet, nezâfet mâna ortadan kaldırarak onlara itibar etmemek gelir. amaçlarından tanesi yukardaki problemleri kaldırmak uygulamalı örneklerinin anlamsal boyutta katkısını ortaya koymaktır. dilsel yönüne ulaşmanın âyetleri doğru insicamlı birinin ilmi kısmına olmaktan geçtiğini göstermektir. Çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; Arapça’da sıkça rastlanan olgusu ele alınacaktır. bölümde kavramı, önemi, sebepleri, şartları, belâgî amaçları çeşitleri hakkında bilgi verilecektir. İkinci ise makalenin asıl konusunu oluşturan çeşitlerinin tespit edilen şevâhiti Îcâz-ı şevâhiti, çeşidine kısımlandırılarak âyetin ilgili kısmı alınıp nerede nasıl meydana geldiği, hazfedilen unsurun ne etkisi yansıması üzerinde durularak edilmeye çalışılacaktır. Dil bilimcilerin ısrarla durdukları olgusunun alındığı çalışma ile îcâzın gereği şevâhit getirilen misaller tahlil Kerimde çok bulunduğu îcâzında öneme okura gösterilmeye